اگر در دنیایِ عمیق مطالعات ترجمه | Translation Studies قدم گذاشته باشید، قطعا با مفاهیم مختلف و متفاوتی با مفاهیم موجود در حوزه زبان‌انگلیسی روبرو شده‌اید، که یا معنا و مفهوم آن را یاد گرفته‌اید یا در حال یادگیری آن هستید. در این مقاله ما سعی داریم در خصوص 4 راه مهمی که باعث تاثیر بخشی به ” Translation Studies ” شدند صحبت کنیم.
لطفا در صورتی که با مجموعه مباحث مربوط به ” مطالعات ترجمه ” در سایت آشنایی ندارید بر روی دکمه پایین کلیک کنید تا به بخش وبلاگ رفته و مباحث قبلی و مرتبط با این مقاله را در ابتدا مطالعه کنید و سپس به سراغ این مقاله بیایید. این مطالب برگرفته از کتاب اصول و مبانی نظری ترجمه نوشته ” jeremy munday ” هستند که به صورت زنجیره‌ای نوشته شده اند.
شاید بپرسید موضوع مورد بحث در این 4 راه موثر در افزایش اهمیت ” مطالعات ترجمه | Translation Studies ” میباشد پس ارتباط آن با تاریخچه ” مطالعات ترجمه ” چیست ؟ باید خدمت شما عرض کنیم که بخشی از این مقاله ارتباط مستقیم با translation history دارد و تا آن را به درستی ندانید، ارتباط بین چهار راه مهم را نخواهید یافت.
با نگاهی سطحی به تاریخچه ” Translation studies ” میتوان به این مهم دست یافت که ” ترجمه ” در طول تاریخ نقش بسیار اساسی بین مردم در قسمت‌های مختلف جهان بازی کرده است. از دسترسی به اطلاعات مهم و کلیدی، تا مبادلات تجاری و در مواردی نیز در ترجمه متون و کتب مقدس مثل قرآن، انجیل و دیکر موارد.
در زمانی که مبادلات تجاری دنیا وارد یک فاز جدید شد در سال 2015 اهمیت ایجاد ارتباط بین کشورهای مختلف برای مقاصد اقتصادی رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفت. به گونه‌ای که اتحادیه اروپا برای برونسپاری و به کارگیری مترجمان از زبان‌های مختلف منابع مالی زیادی قریب به 456 میلیون یورو در سال برای این موضوع هزینه کرده است.
با این حال موضوع ” Translation Studies | مطالعات ترجمه ” در نیمه دوم قرن 20ام به عنوان یک رشته آکادمیک در کشورهای انگلیسی زبان شروع به فعالیت کرد و تا قبل از آن صحبتی از اکادمیک بودن و دانشگاهی بودن ” Translation Studies ” به میان نبود و اکثر مترجمان موجود افرادی بودند که صرفا به دو یا چند زبان تسلط داشتند.
در واقع مطالبی که تا قبل از نیمه دوم قرن 20ام در حورزه ” مطالعات ترجمه | Translation Studies ” نوشته شده‌اند با این نام شناخته نمی‌شدند. تلاش‌های یک محقق حوزه ” مطالعات ترجمه ” به نام ” James S. Holmes ” که یک محقق سوئیسی میباشد و در سالهای ” 1924-1986 ” زندگی می‌کرده است باعث شد که نام ” Translation Studies ” را به این مطالعات بدهند.
آقای ” James S. Holmes ” در مقاله‌ی بسیار برجسته و مهمی که در سال 1972 ارائه داده شد، اما تا سال 1988 به طور گسترده‌ای در دسترس قرار نگرفته بود به طور خاص به بررسی و مطالعه زمینه نوظهوری کاملا مرتبط با مسائل پیچیده در حوزه ” پدیده ترجمه و خودِ ترجمه ” پرداخته است.
هولمز در این مقاله ” ترجمه ” را یک حوزه‌ی پر مشکل معرفی میکند. این رویکرد وی تا زمان ارائه ویرایش دوم کتابی با عنوان ” مطالعات ترجمه: یک رویکرد یکپارچه ” توسط ” مری اسنل هورنبی ” یکی از مهم‌ترین رویکردها بود.
در کتاب ” translation studies :an integrated approach ” در پیشگفتار این کتاب اعلام میکند که ” مطالعات ترجمه ” یک حوزه‌ی کاملا مستقل و سرشار از اشتراکات مختلف با دیگر حوزه‌های مختلف زبانی میباشد.
حدود ده سال بعد از این رخداد، ویراستاران ویرایش دوم ” دایره‌المعارف Routledge ” را منتشر کردند. تمرکز این کتاب بیشتر بر روی بررسی عمیق دلایل و نگرانی‌هایی بود که در حوزه ترجمه در حال گسترش بود. در واقع تمرکز بر روی مجموعه تلاش‌هایی بود که برای بررسی علل جدایی این رشته از شاخصه اصلی آن در حال وقوع بود.
در دنیای معالعات ترجمه اصول و قواعدی وجود دارد که هر کدام از آنها نتیجهی سال‌ها تحقیق و بحث و گفت‌وگو هستند. در این بخش از این پست قرار هست که چهار مرحلهی مهمی که باعث شدند مطالعات ترجمه | Translation Studies اهمیت روز افزونی پیدا کند را بررسی کنیم که به ترتیب آنها را برای شما می‌نویسم و توضیح می‌دهیم.
به این جمله دقت کنید
“Just as the demand for translation has soared, there has been a vast expansion in specialized translating and interpreting programs at both undergraduate and postgraduate levels.”
صرف نظر از معنی لغوی آن به بررسی اولین مورد به صورت جمله به جمله خواهیم پرداخت و سعی میکنیم که با زبانی ساده مفهوم آن برا برای شما منتقل کنیم. توجه داشته باشید که در صورتی که با مطالب قبلی ارائه شده در حوزه مطالعات ترجمه در این وب‌سایت آشنایی ندارید، پیشنهاد میشود که به مقاله‌های پیشین مراجعه کنید.
در جمله‌ی آخر از مرحله اول ما به این نتیجه می‌رسیم که جامعه هدف و مخاطب مرحله اول چه افرادی بوده‌اند و یا هستند. همانطوری که در آخرین جمله قید شده است ” at both undergraduate and post graduate levels ” به دنبال این است که به ما به عنوان خواننده یک مفهوم کلی را منتقل کند.
کسانی که در حوزه‌ی ” translation studies ” به هر نحوی وارد شده‌اند و در حال گذراندن برنامه‌ی آکادمیک ” مطالعات ترجمه ” هستند و در اصطلاح افرادی هستند که خودشان را وقف این حوزه کرده‌اند یا همان ” invested ” هستند.پس باید آموزش‌های آنها به گونه‌ای باشد که در صورت دانش‌‍آموختگی در لیسانس یا ارشد و دکترا، بتوانند در سطح آکادمیک در محیط‌های آکادمیک فعالیت داشته باشند.
در جمع‌بندی کلی مرحله اول در واقع نویسنده می‌خواهد به ما بگوید که نیاز روز افزون به ” مترجم ” و ” ترجمه ” باعث رشد چشمگیر ” translation studies ” در ابعاد مختلف این حوزه شده است و این رشد چشمگیر نیز باعث افزایش تقاضا برای مطالعه در حوزه بوده است که به نوبه‌ی خود هم باعث افزایش مترجم شده است هم مقالات زیادتری در این حوزه منتشر شده است.
به جمله‌ی پایین دقت کنید و همانند مرحلهی اول این جمله را نیز برای شما با جزئیات توضیح خواهیم داد. دقت داشته باشید که توضیحات هر کدام از موارد با توجه به مطلبی که عنوان خواهد شد ممکن است کوتا و یا طولانی باشد. پس در نظر داشته باشید لزوما کوتاه یا بلند بودن توضیح ارتباطی با کفیت آن ندارد.
Second, the post-decades have also seen a proliferation of ” conferences, books, and journals on translation in many languages “
در صورتی که به زبان انگلیسی تسلط نسبی داشته باشید، به راحتی میتوانید مفهوم مورد نظر را از این جمله استنباط کنید و نیاز به توصیحات مفصل نیست. دقت کنید در جمله‌ی بالا اشاره به ” post-decades ” و ” Books, conferences, journals ” دقیقا جواب ابهامات شما خواهند بود.
در جمله‌ی بالا هدف این است که به ما بگوید با توجه به رویکرد و نیازی که در مرحله اول ایجاد شد، در مرحلهی دوم با گذشته چندین سال و انحصارا در دهه‌های گذشته میزان مطالب، کتاب، سمینار، مجلاتی که در حوزه ” Translation Studies ” فعالیت‌های مختلف و چشمگیری داشته‌اند به شدت افزایش پیدا کرده است.
مرحلهی سوم را میتوان مرحله‌ای نامید که مارا به جمع‌بندی نزدیک میکند. در واقع ما به دنبال تشریح مراحل و راه‌هایی بودیم و هستیم که باعث شدند در دهه‌های گذشته ” Translation Studies ” به صورت بسیار چشمگیری در حوزه‌های مختلف و تخصصی مربوط به ترجمه پیشرفت کند. به جمله پایین دقت بفرمائید.
As the number of publications has increaed, so the demand for general and analytical instruments such as ” anthologies, data bases, handbooks, and introductiory text books” were increased.
گمان نمی‌کنیم جمله‌ای از این واضح‌تر بتواند خودش را توضیح دهد. این جمله به ما میگوید که در موازات رشد تولید مطالب در حوزه ” مطالعات ترجمه ” نیاز کاربران و محققان نیز در این حوزه برای دسترسی به داده‌های بیشتر از جمله ” Anthologies ” یا مجموعه مقالات نوشته شده در حوزه مطالعات ترجمه و ” Databases ” که داده‌های جمع‌آوری شده‌ی ارگان‌ها و سازمان‌ها در حوزه مطالعات ترجمه میباشد، افزایش چشمگیری داشته است.
همین نیاز را شما میتوانید در میزان بالای درخواست برای دسترسی به ” encyclopedia ” که مربوط به داده‌های گردآوری شده از منابع مختلف و مرتبط است و همچنین ” handbooks ” که مشخصا مربوط به راهنماهای عملی در حوزه مطالعات ترجمه میباشند و در نهایت به ” introductory text ” که مخصوص افرادیست که تازه وارد حوزه مطالعات ترجمه شده‌اند نیز افزایش چشمگیری داشته است.
مرحلهی چهارم دقیقا ماحصل تمام آنچه که در سه مرحلهی قبل رخ داده است میباشد. زمانی که شما در یک حوزه مثل translation studies فعالیت دارید، ممکن است در ابتدا این حوزه نه محقق و پژوهشگری داشته باشد و نه مورد اقبال عموم قرار گیرد که این امر یک موضوع کاملا طبیعی بوده و تقریبا در مورد 90% موضوعات جدید صادق است.
ماحصل سه مرحله‌ای که برای شما در بالا ذکر شد در نهایت منجر به تاسیس فدراسیون جهانی ترجمه FIT در سال 1953 شد. یک سازمان جهانی که هدف از ایجاد آن سامان‌دهی مطالب و مقالاتی است که در حوزه‌ی مطالعات ترجمه و تربیت مترجم و انحصارا افزایش قدرت نفوظ مترجمان در جوامع مختلف بین‌المللی بوده است.
ما مطالبی که در اینجا بیان میکنیم تمام برگرفته از مطالعات شخصی و پژوهش‌هایی هستند که در حوزه ” translation studies ” طی سالهای مختلف بدست آورده‌ایم و برای شما به صورت تیتروار و توضیح کوتاه و مختصر ارائه می‌دهیم. در پیج اینستاگرام ما و کانال تلگرام ما میتوانید دست‌نوشته‌های دانشجویی ما را نیز داشته باشید و استفاده کنید.